Her tohumda uyanmaya hazır bir enerji vardır. Tohumdaki enerjiyi aktif bir duruma getirmek için biraz su, biraz ısı, biraz da dikkat yeterlidir. Uzmanlara göre besinin değerini artırmanın en kısa yolu, bazı bitkileri çimlendirerek yemektir. Bitkiler çimlendirildiğinde bileşimlerindeki vitaminlerin, minerallerin, enzimlerin değeri artar.
Vitaminler üzerindeki araştırmalarıyla tanınan Prof. Stepp, B1 vitaminin ensülin hücrelere ulaşmasını kolaylaştırarak şekeri düşürdüğünü ileri sürer. Her ne kadar açıklaması daha yapılmamışsa da, E vitamininde de benzeri özellikler bulunmuştur. Çimlendirilmiş buğday bu vitaminlerin özelliklerini kendinde toplandığından, şeker hastalarına büyük yarar sağlayabilir. Günde 5-6 çorba kaşığı çimlendirilmiş buğday yiyen şeker hastalarının kan ve idrarında şekerin düştüğü görülür. Böylece kullanılan ensülin miktarı azaltılabilir. Kabızlıktan şikâyetçi olanlara da salık verilir, çünkü kepeği bağırsakta bir “süpürge” görevini görür.
Eğer zihnen yorgunsanız, çocuklarınızın büyümesiyle ve gelişmesiyle ilgileniyorsanız, gebe iseniz, doğan çocuğunuzu emzirmek istiyorsanız, hastalıktan yeni kalkmışsanız çimlendirilmiş buğdayı unutmayın. Pek az besin maddesi çimlendirildiğinde böylesine değişebilir. Bu değişme aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.
100 gr. Fosfor Mg. Kals.
Kuru tohum 423 133 45
Çimlendirilmiş tohum 1050 342 71
Beyaz ekmek 86 0.5 14
Has buğday 200 90 50
Yenmesi gereken normal günlük miktar 1-3 tatlı kaşığı dolusudur. Başlangıçta 2-3 hafta bu miktarı aşmamalı. Bu kür 2-3 ayda bir tekrarlanabilir. Bu besin çok enerji verdiğinden, gergin ve sinirli olanlar sakınmalıdır. Çimlendirilmiş buğdayı salataya, çorbaya, yemeklere, buğdaydan yapılmış bir bulamaca katarak yiyebilirsiniz.
Çimlendirilmiş buğdayın yapımı:
Buğday geceden yıkanır, cam ya da porselen bir kâseye konur. Üzerine yüzeyini bir parça örtecek kadar ılık su eklenir ve 24 saat bekletilir. (Mevsim yaz ise normal ısıda su konur.) Sonra süzülür ve ertesi sabaha kadar susuz bırakılır. Sabahleyin buğdaylar suyla çalkalanır, yani nemli kalmaları sağlanır ve akşama kadar bekletilir. Akşam yine sudan geçirilir. Buğdayın sudan geçirilmesi sürekli nemli kalması içindir. Buğday suyla çalkalanırken kabı ya da süzgeci silkelemeli. Böylece taneler birbirinden ayrılarak aralarına hava girer ve kabarmaları kolaylaşır. Buğday yazın 2, kışın 4 günde yeşerir. Odanın ısısı 12C’den aşağı düşerse tohumlar asitleşir, 18C’den yukarı olursa sertleşmeye yüz tutar ve çimlenmez. Çimleninceye kadar buğdayların nemli kalması sağlanmalıdır. Buğdaylar 1/2 cm. çimlendiğinde kullanılmaya hazırdır. Çimlenen buğdayın hem tohumu, hem filizi yenir.
Aşurelik buğday çimlendirmeye elverişli değildir, çünkü bir işlem görmüştür. Kullanılan buğday zarı alınmamış ve kimyasal gübre ile yetişmemiş buğday olmalıdır.
Tahılın ve kuru sebzenin çimlendirilmesi:
Tahılın ve kuru sebzenin proteinleri birbirlerini tamamladığına göre, bu tür besinleri aynı zamanda çimlendirerek yemek daha yararlı olur. Her tür tahıl (buğday, arpa, çavdar vb.) kuru sebzeyi (mercimek, nohut, kuru fasulye, börülce vb.) çimlendirebiliriz.
Uyarı: Soya fasulyesi çimlendirilecekse yeşil cinsten olanı seçmeli, sarısı çimlendirmeye elverişli değildir, çünkü çimlenmişi bazı enzimlerin etkisini kösteklemektedir.
Bir cam kavanozun ya da cam kâsenin içine 2 çorba kaşığı mercimek ve üstünü örtecek kadar ılık su konur. Başka bir kavanoza da 2 çorba kaşığı buğday ve üstünü örtecek kadar ılık su konur. Ertesi gün her kavanozun üstüne temiz, çift katlı bir tülbent koyarak süzülür (naylon süzgeç de olabilir). Süzülen su atılmaz. Bu suyun içinde değerli vitaminler vardır.
İstenirse içilir ya da bir yemeğe konabilir. Suyun iyice süzülebilmesi için tülbentle kapatılmış kavanozun ağzı yana yatırılır, loş bir yere koyarak üzerine temiz bir bez örtülür. Suyla çalkalayıp süzme işlemi günde 2-3 kez tekrarlanmalıdır. İster tahılın, ister kuru sebzenin çimlenebilmesi için nemli bir ortam gereklidir. İkinci günün sonunda (kışsa 3 gün; bazı tohumlar 5 gün de gerektirebilir) tohumların çimlenmeye başladığı görülür. Filizler kendi tohumunun boyuna vardığında, tohumlar kullanılmaya hazırdır. Filizi ve tohumu hepsi yenir. Filizler tohumdan fazla büyümemeli ve buzdolabında saklanmamalıdır. Çünkü yenir duruma gelen tohumlar buzdolabına konursa, çimlenme devam eder. Oysa filizler tohumun boyunu bulunca kullanılmalıdır.
İri tohumlar (nohut, fasulye vb.) 24 saat kavanozun içinde durduktan sonra çukur bir tabağa alınırsa çimlendirme daha kolay olur. Çünkü iri tohumlar birbirlerinin üzerine gelince hava alamadığından çimlenmeleri zorlaşır. Çukur tabağın içine koyarken tanelerin elden geldiğince birbirleri üzerine binmemesine dikkat etmeli.
Bunları nasıl kullanmalı?
Birer avuç salataya, çorbaya, sandviçe ya da herhangi bir yemeğe koyarak yenebilir. Hayal gücümüzü kullanacak olursak bunları kullanacak başka yerler de bulabiliriz, kuşkusuz.
Çimlendirilmiş besin maddeleri genellikle çiğ yenmelidir. Ancak pişirilerek de yenebilir.
MÜHEYYA İZER`in
Bitkisel Protein ile DENGELİ BESLENME
Adlı kitabından